Сучасныя змяненні рэжыму ўвільгатнення ў цёплы перыяд году і умоў фарміравання сцёку летне-асенней межані на рэках Беларусі

. Выканана адзнака рэжыму ўвільгатнення тэрыторыі Беларусі ў цёплы перыяд года і як выніковага параметру – рачнога сцёку ў летне-асеннюю межань. Устаноўлены тэндэнцыі змены і прасторавыя адрозненні месячных сум ападкаў, максімальных сум ападкаў і працягласць выпадзення ападкаў; выяўлены асаблівасці фарміравання сцёку ў перыяд адкрытага рэчышча – найменшых расходаў вады за сезон і найбольшых расходаў падчас праходжання дажджавых паводак. Разлічаны паказчыкі засушлівасці тэрыторыі краіны на падставе выкарыстання стандартызаваных індэксаў (SPI і SSFI), рэкамендаваных СМА . Паказана, што нягледзячы на нязначныя змены гадавых сум  ападкаў у перыяд змены клімату Беларусі (1989–2018 гг.), адзначаецца павелічэнне інтэнсіўнасці выпадзення ападкаў і паўтаральнасць засушлівых з’яў у летнія месяцы. У рэжыме сцёку, нягледзячы на адсутнасць выразных тэндэнцый змены долі летнеасенняга сцёку, адзначаецца павелічэнне вышыні дажджавых паводак і/або рост значэнняў найменшых расходаў вады  ў перыяд адкрытага рэчышча і адначасова павелічэнне паўтаральнасці вельмі малаводных перыядаў.

1. Логинов, В. Ф. Изменение климата Беларуси: причины, последствия, возможности регулирования / В. Ф. Логинов, С. А. Лысенко, В. И. Мельник: 2-е изд. доп. – Минск: Энциклопедикс, 2020. – 264 с.

2. Волчек, А. А. Водные ресурсы Беларуси и их прогноз с учетом изменения климата / А. А. Волчек, В. Н Корнеев. – Брест: Альтернатива, 2017. – 240 с.

3. Гидрологический мониторинг Республики Беларусь: под ред. А. И. Полищука, Г. С. Чекана. – Минск: Кнiгазбор, 2009. – 260 с.

4. Особенности формирования водности рек Беларуси в последние десятилетия / И. С. Данилович [и др.] // Природные ресурсы. – 2017. – № 2. – С. 5–12.

5. Science for Disaster Risk Management 2017: Knowing Better and Losing Less’, EUR 28034 EN / К. Poljanšek [et al.]. – Luxembourg: Publications Office of the European Union, 2017.

6. Meteorological Droughts in Europe: Events and Impacts – Past Trends and Future Projections’, JRC Technical Report / J. Spinoni [et al.]. – Luxembourg: Publications Office of the European Union, 2016. http://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstream/JRC100394/lb-na-27748-en-n.pdf

7. Filling the White Space on Maps of European Runoff Trends: Estimates from a Multi-Model Ensemble / К. Stahl [et al.] // Hydrology and Earth System Sciences 16. – 2012. – N 7 (11 July). – P. 2035–2047. https://doi.org/10.5194/hess-16-2035-2012

8. Gudmundsson, L. Observation-Based Gridded Runoff Estimates for Europe (E-RUN Version 1.1) / L. Gudmundsson, S. I. Seneviratne // Earth System Science. Data 8. – 2016. – N 2 (7 July). – P. 279–295.

9. Оценка влагозапасов и повторяемости почвенных засух на территории Белорусского Полесья в период современного потепления климата / В. И. Мельник [и др.] // Природные ресурсы. – 2020. – № 2. – С. 104–114.

10. WMO and GWP, ‘Handbook of Drought Indicators and Indices’, Integrated Drought Management Tools and Guidelines Series, WMO-No. 1173. – Geneva: World Meteorological Organization (WMO) and Global Water Partnership (GWP), 2016.

11. The Lincoln Declaration on Drought Indices: universal meteorological drought index recommended / M. Hayes [et al.] // Bulletin of the American Meteorological Society. – 2011. – Vol. 92(4). – P. 485–488.

12. Guttman, N. B. Comparing the palmer drought index and the standardized precipitation index / N. B. Guttman // Journal of the American Water Resources Association. – 1998. – Vol. 34(1). – P. 113–121.

13. Волчек, А. А. Минимальный сток рек Беларуси / А. А. Волчек, О. И. Грядунова. – Брест: БрГУ, 2010. – 300 с.

14. Логинов, В. Ф. Водный баланс речных водосборов / В. Ф. Логинов, А. А. Волчек. – Минск: Тонпик, 2006. – 160 с.

15. Данилович, И. С. Особенности режима увлажнения территории Беларуси в связи с изменяющимся климатом / И. С. Данилович, В. И. Мельник // Актуальные проблемы наук о Земле: исследования трансграничных регионов: материалы IV Междунар. науч.-практ. конф., Брест, 12–14 сент. 2019 г. – Брест, 2019. – С. 208–211.

16. Волчек, А. А. Паводки на реках Беларуси / А. А. Волчек, Т. А. Шелест; Брест. гос. ун-т им. А. С. Пушкина. – Брест: БрГУ, 2016. – 199 с.

17. Разработать прогноз состояния окружающей среды Беларуси на период до 2035 года : отчет о НИР (промежут.) / Институт природопользования НАН Беларуси: рук. В. С. Хомич. – Минск, 2020. – 315 с. – № ГР 20192690.