Ужыванне інгібітараў асадкаатрымання ў водазваротных сістэмах для рацыянальнага выкарыстання водных рэсурсаў
Анатацыя
Перспектыўнымі тэхналагічнымі напрамкамі рацыянальнага выкарыстання водных рэсурсаў у прамысловасці з’яўляецца выкарыстанне водазваротных сістэм са шматразовым выкарыстаннем вады. Пры памяншэнні колькасці прыроднай вады, якая выкарыстоўваецца для папаўнення (падсілкоўвання) зваротнай сістэмы, канцэнтрацыя солей павялічваецца і ўтворваецца асадак. Для вырашэння гэтых праблем у сістэму ўводзяць спецыяльныя рэагенты, якія інгібіруюць крышталізацыю солей і стабілізуюць дысперсію з асадкам. У працы прапанаваны метады ацэнкі эфектыўнасці інгібіруючага і стабілізуючага асадак дзеяння рэагентаў і разлічаны асноўныя метралагічныя характарыстыкі. Метады заснаваныя на вызначэнні індукцыйнага перыяду асадкаатрымання, які характарызуе пачатак фарміравання крышталічнай фазы ў растворы, і аптычнай шчыльнасці дысперсіі. Параўнанне дадзеных параметраў да і пасля ўвядзення рэагентаў ў сістэму дазваляе ацаніць іх эфектыўнасць як інгібітараў асадкаатрымання. У працы даследавана інгібіруючае і стабілізуючае дзеянне поліакрылата натрыя, поліэтыленгліколя, трыполіфасфата натрыя, трылона Б, лігнасульфаната магнія, амінатрыметыленавай фасфонавай кіслаты, фасфонабутан-1,2,4-трыкарбонавай кіслаты, двунатрыевай солі 1-гідраксіэтылідендзіфасфонавай кіслаты. Устаноўлена, што пад час выкарыстання поліакрылату натрыя індукцыйны перыяд асадкаатрымання павялічваецца амаль у 7 разоў у параўнанні з сістэмай без рэагентаў. Найбольш эфектыўным стабілізуючым дзеяннем з даследаваных рэагентаў валодае поліэтыленгліколь. Выкарыстанне ў водазваротных сістэмах рэагентаў, якія павялічваюць індукцыйны перыяд асадкаатрымання і стабілізуюць дысперсію з асадкам, дазваляе інгібіраваць крышталізацыю солей пры павелічэнні іх канцэнтрацыі і зніжэнні колькасці вады, дадаванай ў сістэму.
Аб аўтарах
Е. В. Вараб’ёва
Інстытут агульнай і неарганічнай хіміі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, Мінск
Беларусь
Беларусь
І. В. Шастак
Інстытут агульнай і неарганічнай хіміі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, Мінск
Беларусь
Беларусь
А. Д. Вараб’ёў
Беларускі дзяржаўны тэхналагічны ўніверсітэт, Мінск
Беларусь
Беларусь
Ю. В. Матрунчык
Інстытут агульнай і неарганічнай хіміі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, Мінск
Беларусь
Беларусь
Спіс літаратуры
1. Рябчиков, Б.Е. Современные методы подготовки воды для промышленного и бытового использования / Б.Е. Рябчиков. – М.: ДеЛипринт, 2004. – 328 с.
2. Методологические аспекты выбора реагентов для предотвращения минеральных отложений / Б.Н. Дрикер [и др.] // Энергосбережение и водоподготовка. – 2014. – №2. – С. 2–5.
3. Чаусов, Ф.Ф. Модель влияния адсорбции примесей на рост кристаллов малорастворимых солей из слабо пересыщенных растворов / Ф.Ф. Чаусов // Теоретические основы химической технологии. – 2008. – Т.42. – №2. – С. 189–197.
4. Точность (правильность и прецизионность) методов и результатов измерений. Ч. 6. Использование значений точности на практике : СТБ ИСО5725-2-2002 . – Введ. 01.11.2002. - ВНИИстандарт Госстандарта России, 2002. – 161 с.
5. Точность (правильность и прецизионность) методов и результатов измерений. Ч. 1. Общие принципы и определения : СТБ ИСО5725-1-2002. – Введ. 01.11.2002. - ВНИИстандарт Госстандарта России, 2002. – 161 с.
6. Хираока, М. Краун-соединения / М. Хираока. – М.: Мир. 1986. – 363 с.
7. Беликов, С.Е. Водоподготовка: Справ. / С.Е. Беликов. – М.: Аква-Терм, 2007. – 240 с.
8. Чаусов, Ф.Ф. Влияние кристаллической структуры солей на эффективность ингибирования их кристаллизации органофосфонатами / Ф.Ф. Чаусов // Журн. химия и химическая технология. – 2008. – Т. 51, вып. 5. – С. 63–67.
9. Chena, T. Assessing the effect of Mg2+ on CaCO3 scale formation – bulk precipitation and syrface deposition / T. Chena, A. Neville, M. Yuan // J. Cryst. Growth. – 2005. – Vol. 275. – P. 1341–1347.
10. Особенности кристаллизации карбонатных осадков в щелочных растворах / И.В. Шестак [и др.] // Журн. неорган. химии. − 2012. − Т 57, №1, − С. 36−42.
11. Сапотницкий, С.А. Использование сульфитных щелоков / С.А. Сапотницкий. – М.: Лесная пром-сть, 1981. – 224 с.
12. Государственная система обеспечения единства измерений. Показатели точности, правильности, прецизионности методик количественного химического анализа. Методы оценки : МИ 2336-2002 : утв. ФГУП «УНИИМ» Госстандарта России 24.10.2002 : введ. 2003.10.01. – ФГУП ВНИИМС, 2004. – 67 с.
##reviewer.review.form##
Для цытавання:
Вараб’ёва Е.В., Шастак І.В., Вараб’ёў А.Д., Матрунчык Ю.В. Ужыванне інгібітараў асадкаатрымання ў водазваротных сістэмах для рацыянальнага выкарыстання водных рэсурсаў. Прыродныя рэсурсы. 2018;(1):148-155.
For citation:
Vorobiova E.V., Shestak I.V., Vorobiov A.D., Matruntcik Y.V. Application of inhibitors of sedimentation in water-turning systems for the rational use of water resources. Natural resources. 2018;(1):148-155. (In Russ.)
Праглядаў: 155
Паслаць артыкул па эл. пошце 