Макразаабентас ракі Сцвігі ў межах заказніка «Альманскія балоты»
Анатацыя
Рака Сцвіга ўяўляе сабой унікальны водны аб’ект, паколькі з’яўляецца асноўнай воднай артэрыяй заказніка рэспубліканскага значэння «Альманскія балоты». Выяўлены 72 віды гідрабіёнтаў, якія адносяцца да 3 тыпаў водных бесхрыбетных жывёл: Mollusca – 11; Annelida – 2, Arthropoda – 59. Сярод выяўленых водных беспазваночных больш як трэць аказаліся новымі, і ўпершыню адзначаны не толькі для р. Сцвігі, але і ўвогуле для вадаёмаў заказніка «Альманскія балоты». Гэта паказвае, што фаўна водных бесхрыбетных, якая жыве на тэрыторыі заказніка «Альманскія балоты», застаецца ўсё яшчэ недастаткова вывучанай. Выяўлены відавы склад макразаабентаснага комплексу р. Сцвігі, якi прадстаўлены асноўнымі таксанамічнымi групамі водных бесхрыбетных жывёл, характэрны для рачных экасістэм Беларусі. Адзначана адносна высокая відавая разнастайнасць лічынак з атрадаў Plecoptera, Ephemeroptera і Trichoptera. Гэта паказвае ў цэлым на дастаткова высокую якасць вод у даследаваных створах р. Сцвігі. Сярод сабраных прадстаўнікоў макразаабентасу варта адзначыць знаходкi наступных рэдкіх відаў для Беларусі: лічынак вяснянак Isoptena serricornis (Pictet, 1841) і Taeniopteryx nebulosa (Linnaeus, 1758), а таксама чужароднага віду – малюска Ferrissia fragilis (Tryon, 1863).
Аб аўтарах
М. Д. Мароз
Навукова-практычны цэнтр Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па біярэсурсах, Мінск
Беларусь
Беларусь
В. В. Вежнавец
Навукова-практычны цэнтр Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па біярэсурсах, Мінск
Беларусь
Беларусь
Спіс літаратуры
1. Блакiтная кніга Беларусі: Энцыклапедыя: рэдкал. Н.Ф. Дзiсько [i iнш.] – Минск: БелЭн, 1994. – 415 с.
2. Мороз, М.Д. Фауна водных жесткокрылых (Coleoptera, Adephaga) заказника «Ольманские болота» / М.Д. Мороз, Е. Бесядка // Европа - наш общий дом. – Минск: Белсэнс, 1999. – С. 208.
3. Мороз, М.Д. Водные жесткокрылые (Insecta: Coleoptera) ландшафтного заказника «Ольманские болота» / М.Д. Мороз, Е. Бесядка // Вестн. БГУ. Сер. 2. – 2005. – №2. – С. 72–76.
4. Мороз, М.Д. Эколого-зоогеографическая характеристика водных жесткокрылых (Coleoptera: Hydrophilidae, Hydraenidae) водно-болотного комплекса «Ольманские болота» / М.Д. Мороз, С.К. Рындевич // Вес. Нац. акад. навук Беларусі. Сер. біял. навук. – 2000. – №2. – С. 119–122.
5. Мороз, М.Д. Водные насекомые (Insecta: Ephemeroptera, Odonata, Plecoptera, Heteroptera, Trichoptera) проектируемого ландшафтного заказника «Ольманские болота» / М.Д. Мороз, С. Чахоровски, К. Левандовски // Природные ресурсы. – 1999. – №3. – С. 111–117.
6. Aquatic insects (Insecta: Coleoptera, Heteroptera) of forest-bog complex «Olmany Wetlands» / M.D. Moroz [et al.] // Disturbance dynamics in Boreal Forest, Kuhmo, Finland. – Kuhmo, 2000. – P. 77.
7. Мороз, М. Водные насекомые (Insecta: Ephemeroptera, Odonata, Heteroptera, Trichoptera) Березинского биосферного заповедника / М. Мороз, С. Чахоровски, К. Левандовски // Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody. – 2001. – Vol. 20, №4. – P. 75–81.
8. Мороз, М.Д. Водные насекомые реки Западная Двина / М.Д. Мороз // Вестн. Витеб. гос. ун-та. – 2012. – №6 (72). – С. 51–56.
9. Мороз, М.Д. Макрозообентос реки Мяделки (Национальный парк «Нарочанский») / М.Д. Мороз, В.В. Вежновец // Природные ресурсы. – 2013. – №1. – С. 82–86.
10. Мороз, М.Д. Водные насекомые трансграничных водотоков между Белоруссией и Украиной / М.Д. Мороз // Энтомологич. обозрение. – 2013. – T. 92, №2. – С. 303–318.
11. Мороз, М.Д. Водные беспозвоночных рек Случь и Локнея / М.Д. Мороз, Т.М. Лаенко // Вестн. Витеб. гос. унта. – 2013. – №5 (77). – С. 76– 82.
12. Мороз, М.Д. Водные насекомые (Insecta) рек Гомельской области / М.Д. Мороз, В.П. Семенченко, В.И. Разлуцкий // Вес. Нац. акад. навук Беларусi. Сер. бiял. навук. – 2013. – №. 2. – С. 91–97.
13. Мороз, М.Д. Каталог поденок (Ephemeroptera), веснянок (Plecoptera) и ручейников (Trichoptera) Беларуси / М.Д. Мороз, Т.П. Липинская. – Минск: Беларус. навука, 2014. – 315 с.
14. Жильцова, Л.А. Веснянки (Plecoptera) Европейской части СССР (без Кавказа) / Л.А. Жильцова // Энтомологическое обозрение. – 1966. – Т. 45, №3. – С. 525–549.
15. Казлаускас, Р.С. Отряд поденки Ephemeroptera / Р.С. Казлаускас // Определитель пресноводных беспозвоночных Европейской части СССР. – Л.: Гидрометеоздат, 1977. – С. 288–303.
16. Жильцова, Л.А. Фауна веснянок (Plecoptera) Ленинградской области / Л.А. Жильцова // Энтомологич. обозрение. – 2000. – Т. 79, №3. – С. 579–584.
17. Lillehammer, A. Stoneflies (Plecoptera) of Fennoscandia and Denmark / A. Lillehammer // Fauna entomologica Scandinavica. – 1988. – Vol. 21. – 165 pp.
18. Fiałkowski, W. Plecoptera Widelnice / W. Fiałkowski, R. Sowa // Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. – Krakow, 2002. – S. 122–124.
19. Helešic, J. Plecoptera (pošvatky) / J. Helešic, T. Sodan, J. Špaček // Červený seznam ohrožených druhů České republiky: Bezobratlí. Farač J., Král D., Škorpík M. (eds.). – Praha, 2005. – P. 128–131.
20. Жильцова, Л.А. Аннотированный каталог веснянок (Plecoptera) Дальнего Востока / Л.А. Жильцова, И.М. Леванидова // Биология пресных вод Дальнего Востока. – Владивосток, 1984. – С. 18–45.
21. Тесленко, В.А. Фауна и распределение веснянок (Insecta, Plecoptera) в бассейне реки Зея / В.А. Тесленко // Пресноводные экосистемы бассейна реки Амур. – Владивосток, 2008. – Вып. 5. – С. 151–171.
22. Тесленко, В.А. Веснянки (Insecta, Plecoptera) восточных притоков озера Байкал / В.А. Тесленко, Н.В. Базова, Д.В. Матафонов // Евразиат. энтомологич. журн. – 2010. – Т. 9, №3. – С. 331–340.
23. Hynes, H.B. N. A key to the adults and nymphs of the British Stoneflies (Plecoptera) with notes on their ecology and distribution / H.B. N. Hynes // Freshwater biological association. – 1977. – №17. – 92 pp.
24. Son, M. North American freshwater limpet Ferrissia fragilis (Tryon, 1863) (Gastropoda: Planorbidae) – a cryptic invader in the Northern Black Sea Region / M. Son // Aquatic Invasions – 2007. – Vol. 2, №1. – P. 45-54.
25. Semenchenko, V.P. First record of the invasive North American gastropod Ferrissia fragilis (Tryon, 1863) from the Pripyat River basin, Belarus / V.P. Semenchenko, N. Laenko // Aquatic Invasions. –2008 (a). – Vol. 3, Iss. 1. – Р. 80–82.
26. Лаенко, Т.М. Фауна водных моллюсков Беларуси / Т.М. Лаенко. – Минск: Беларус. навука, 2012. – 128 с.
##reviewer.review.form##
Для цытавання:
Мароз М.Д., Вежнавец В.В. Макразаабентас ракі Сцвігі ў межах заказніка «Альманскія балоты». Прыродныя рэсурсы. 2019;(2):64-71.
For citation:
Moroz M.D., Vezhnavets V.V. Macrozoobenthos of Stviga river within the bounds of the wildlife area “Olmanskiye bolota”. Natural resources. 2019;(2):64-71. (In Russ.)
Праглядаў: 198
Паслаць артыкул па эл. пошце 