Preview

Прыродныя рэсурсы

Пашыраны пошук

Распаўсюджванне і колькасць некаторых відаў птушак на сельскагаспадарчых землях на тэрыторыі Беларусі

Анатацыя

У выніку ўлікаў, якія праводзіліся ў 2018–2023 гг. па ўсёй тэрыторыі Беларусі, атрыманы даныя аб распаўсюджванні, шчыльнасці насялення і колькасці шэрагу тыповых і рэдкіх відаў птушак, якія гняздуюцца на сельскагаспадарчых землях: звычайная перапёлка (Coturnix coturnix), драч (Crex crex) і прадстаўнікі атрада ржанкападобных. Сярод даследаваных відаў самымі шматлікімі на сельскагаспадарчых землях з’яўляліся звычайная перапёлка, драч і кнігаўка (Vanellus vanellus). У якасці месцаў пражывання звычайная перапёлка выбірала пасевы крыжакветных, збожжа, люцэрны і кармавых траў; драч – разнатраўныя лугі і ўчасткі з рудэральнай расліннасцю; кнігаўка – пераважна раллю і пашы, у меншай ступені – палі збожжавых і агароднінных культур. Нягледзячы на нізкую колькасць вялікага грыцука (Limosa limosa) на сельскагаспадарчых палях, яны ўсё ж падтрымліваюць значную частку папуляцыі віду з прычыны іх вельмі вялікай плошчы. Для гнездавання від выкарыстоўвае як пасевы кармавых траваў, так і ворныя землі, занятыя яравымі культурамі, на якіх ёсць вільготныя ўчасткі. Прыводзяцца даныя аб сустрэчах малога зуйка (Charadrius dubius), бакаса (Gallinago gallinago), дупеля (Gallinago media), вялікага краншнэпа (Numenius arquata), куліка чарняка (Tringa ochropus).

Аб аўтарах

Р. В. Вячорка
Навукова-практычны цэнтр Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па біярэсурсах
Беларусь

Мінск



М. Р. Дзмітранок
Навукова-практычны цэнтр Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па біярэсурсах
Беларусь

Мінск



П. А. Пакуль
Навукова-практычны цэнтр Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па біярэсурсах
Беларусь

Мінск



М. В. Тарантовіч
Навукова-практычны цэнтр Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па біярэсурсах
Беларусь

Мінск



Н. В. Карліонава
Навукова-практычны цэнтр Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па біярэсурсах
Беларусь

Мінск



Спіс літаратуры

1. Красная книга Республики Беларусь. Животные: редкие и находящиеся под угрозой исчезновения виды диких животных / гл. редкол.: И. М. Качановский (пред.) [и др.]. – 4-е изд. – Минск: Беларус. энцыкл. імя Петруся Броўкі, 2015. – 320 с.

2. Bird Life International: Data Zone. – URL: http://datazone.birdlife.org/home (date of access: 06.03.2024).

3. How Agricultural Intensification Affects Biodiversity and Ecosystem Services / M. Emmerson, M. B. Morales, J. J. Oñate [et al.] // Advances in Ecological Research. – 2016. – Vol. 55. – P. 43–97.

4. Farmland practices are driving bird population decline across Europe / S. Rigal, V. Dakos, H. Alonso [et al.] // Proceedings of the National Academy of Sciences. – 2023. – Vol. 120, № 21. – P. 1–9.

5. Special report 13/2020: Biodiversity on farmland: CAP contribution has not halted the decline / European Court Of Auditors. – URL: https://www.eca.europa.eu/lists/ecadocuments/-sr20_13/sr_biodiversity_on_farmland_en.pdf (date of access: 06.03.2024).

6. Abundance decline in the avifauna of the European Union reveals cross-continental similarities in biodiversity change / F. Burns M. A. Eaton, I. J. Burfield [et al.] // Ecology and Evolution. – 2021. – Vol. 11. – P. 16647–16660.

7. Gilbert, G. Bird Monitoring Methods: A Manual of Techniques for UK Key Species / G. Gilbert, D. Gibbons, J. Evans. – Bedfordshire: RSPB, 1998. – 464 p.

8. Гудина, А. Н. Методы учёта гнездящихся птиц: картирование территорий / А. Н. Гудина. – Запорожье: Дикое Поле, 1999. – 241 с.

9. Марцинкевич, Г. И. Физико-географическое районирование Беларуси в европейской десятичной системе районирования / Г. И. Марцинкевич, Н. К. Клицунова, О. Ф. Якушко // Вестник БГУ. Сер. 2. Химия. Биология. География. – 2001. – № 1. – С. 85–90.

10. Реестр земельных ресурсов Республики Беларусь // Государственный комитет по имуществу Республики Беларусь. – URL: http://gki.gov.by/ru/activity_branches-land-reestr (дата доступа: 06.05.2024).

11. Федюшин, А. В. Птицы Белоруссии / А. В. Федюшин, М. С. Долбик. – Минск: Наука и техника, 1967. – 504 с.

12. Яненко, В. О. Екологічні особливості популяцій перепела (Coturnix coturnix L.) в Україні (щільність, чисельність, міграції, охорона) / В. О. Яненко, В. В. Серебряков. – Київ, 2015. – 196 с.

13. Kuczyński, L. Atlas pospolitych ptaków lęgowych Polski: rozmieszczenie, wybiórczość siedliskowa, trendy / L. Kuczyński, P. Chylarecki. – Warszawa: GIOS, 2012. – 240 p.

14. Фетисов, С. А. Перепел Coturnix coturnix в Псковской области / С. А. Фетисов // Русский орнитологический журнал. – 2003. – № 224. – С. 588–596.

15. Птицы Беларуси на рубеже XXI века: статус, численность, распространение / М. Е. Никифоров [и др.]. – Минск: Изд. Н. А. Королев, 1997. – 188 с.

16. George, K. Zu den Habitatanspruchen der Wachtel / K. George // Acta Ornithologica. – 1990. – Vol. 2. – P. 133–142.

17. Herrmann, M. Wachtel Coturnix coturnix / M. Herrmann, A. Dassow // Naturschutz in der Agrarlandschaft: Ergebnisse des Schorfheide-Chorin-Projektes / hrsg.: M. Flade [et al.]. – Wiebelsheim: Quelle und Meyer, 2003. – S. 71–74.

18. Tsiompanoudis, A. Observations of breeding and wintering European quail Coturnix coturnix in northern Greece / A. Tsiompanoudis, V. J. Kontsiotis, D. Bakaloudis // International Journal of Galliformes Conservation. – 2011. – Vol. 2. – P. 38–39.

19. Условия размножения птиц в современном агроландшафте европейской части России: влияние интенсификации и поляризации сельского хозяйства. Часть II. Птицы / Т. В. Свиридова, Л. В. Маловичко, Г. В. Гришанов, П. Д. Венгеров // Поволжский экологический журнал. – 2019. – № 4. – С. 470–492.

20. Предварительные итоги учета коростеля в Нижегородской области / С. В. Бакка, А. И. Бакка, А. И. Мацына [и др.] // Коростель в Европейской России численность и распространение. Серия: Редкие виды птиц: сб. наун. тр. / Союз охраны птиц России; ред. А. Л. Мищенко. – М., 2000. – Вып. 2. – С. 124–127.

21. Density of the Corncrake Crex crex in selected areas in Poland / M. Budka, P. Ręk, T. S. Osiejuk, K. Jurczak // Ornis Polonica. – 2012. – Vol. 53. – P. 165–174.

22. Budka, M. Habitat preferences of Corncrake (Crex crex) males in agricultural meadows / M. Budka, T. Osiejuk // Agriculture, Ecosystems & Environment. – 2013. – Vol. 171. – P. 33–38.

23. Estimation of the Corncrake population in Lithuania / R. Barauskas [et al.] // Acta Zoologica Lituanica. – 1998. – Vol. 8, iss. 2. – P. 156–158.

24. Keišs, O. Impact of changes in agricultural land use on the Corncrake Crex crex population in Latvia / O. Keišs // Acta Universitatis Latviensis. – 2005. – Vol. 691. – P. 93–109.

25. Number and distribution of Corncrakes Crex crex in Ukraine in the 2000s / A. Atemasov, I. Gorban, O. Dudkin [et al.] // Vogelwelt. – 2016. – Vol. 136. – P. 145–152.

26. Berg, Å. Meadow management and occurrence of corncrake Crex crex / Å. Berg, T. Gustafson // Agriculture, Ecosystems & Environment. – 2007. – Vol. 120. – P. 139–144.

27. Moga, C. I. Status, microhabitat use and distribution of the corncrake Crex crex in a Southern Transylvanian rural landscape, Romania / C. I. Moga, T. Hartel, K. Öllerer // North-Western Journal of Zoology. – 2010. – Vol. 6, № 1. – P. 63–70.

28. Budka, M. Microgeographic call variation in a non-learning species, the Corncrake (Crex crex) / M. Budka, T. Osiejuk // Journal of Ornithology. – 2017. – Vol. 158. – P. 651–658.

29. Dombrowski, A. Changes in numbers of breeding birds in an agricultural landscape of east-central Poland / A. Dombrowski, A. Golawski // Vogelwelt. – 2002. – Vol. 123. – P. 79–87.

30. Гніздова орнітофауна басейну Верхнього Дністра / А. А. Бокотей [та інш.]. – Львів : ДПМ НАН України, 2010. – 400 с.

31. Богданович, И. В. Результаты инвентаризации видов птиц, находящихся под угрозой глобального исчезновения, в Гродненской и Брестской областях / И. В. Богданович, Д. В. Журавлёв, М. В. Максименков // Зоологические чтения: сб. науч. ст., посвящ. 130-летию д-ра биол. наук, проф. Анатолия Владимировича Федюшина / ГрГУ имени Янки Купалы; редкол.: О. В. Янчуревич (гл. ред.), А. В. Рыжая, А. Е. Каревский. – Гродно: ГрГУ, 2021. – С. 32–35.

32. Кузьменкова, А. М. Чибис (Vanellus vanellus) на сельхозполях центральной Беларуси: влияние сельскохозяйственной деятельности / А. М. Кузьменкова // Актуальные вопросы изучения куликов Северной Евразии = Actual issues of wader studies in Northern Eurasia : материалы XI Междунар. науч.-практ. конф., Минск, 29 янв. – 2 февр. 2019 г. / Белорус. гос. ун-т ; редкол.: В. В. Гричик (отв. ред.) [и др.]. – Минск, 2019. – С. 181–187.

33. Желнин, В. А. Большой кроншнеп в культурном ландшафте Южной Эстонии / В. А. Желнин // Орнитология. – 1962. – Вып. 4. – С. 303–304.

34. Кумари, Э. В. Изменения в распространении и численности куликов в Эстонии за последние десятилетия / Э. В. Кумари // Фауна и экология куликов. – 1973. – Вып. 2. – С. 50–51.

35. Амосов, П. Н. Изменение фауны и населения птиц луговых местообитаний таежной зоны европейского севера России / П. Н. Амосов // XIV Международная орнитологическая конференция Северной Евразии (Алматы, 18–24 авг. 2015 г.): тез. / отв. ред. А. В. Ковшарь. – Алматы, 2015. – С. 27–28.


##reviewer.review.form##

Для цытавання:


Вячорка Р.В., Дзмітранок М.Р., Пакуль П.А., Тарантовіч М.В., Карліонава Н.В. Распаўсюджванне і колькасць некаторых відаў птушак на сельскагаспадарчых землях на тэрыторыі Беларусі. Прыродныя рэсурсы. 2025;(1):49-56.

For citation:


Viacorka R.V., Dmitrenok M.G., Pakul P.A., Tarantovich M.V., Karlionova N.V. The distribution and abundance of some birds in Belarusian farmlands. Natural resources. 2025;(1):49-56. (In Russ.)

Праглядаў: 3


Creative Commons License
Кантэнт даступны пад ліцэнзіяй Creative Commons Attribution 3.0 License.


ISSN 1810-9810 (Print)