Зменлівасць разнастайнасці асамблей жужаліц (Insecta, Coleoptera, Carabidae) у сасняках чарнічных (Pinetum myrtillosum) у Беларускім Паазер'і

У выніку праведзеных даследаванняў у сасняках чарнічных на мінеральных і тарфяных глебах у Беларускім Паазер’і выяўлены адрозненні відавой разнастайнасці ў асамблеях жужаліц гэтых двух месцапражыванняў. Аналіз паказчыкаў α-разнастайнасці жужаліц прадэманстраваў, што відавое багацце і колькасць асобін у выбарках былі значна вышэй (р < 0,05) у біятопах з мінеральнымі глебамі. Падобную тэндэнцыю паказалі значэнні лікаў Хіла (q 1 і q 2). Вывучэнне β-разнастайнасці таксама падцвердзіла высокія значныя адрозненні (ANOSIM; R = 0,728, р = 0,007) відавога складу жужаліц ў двух тыпах месцапражыванняў саснякоў чарнічных. Больш высокая разнастайнасць цвёрдакрылых у сасняках на мінеральных глебах абумоўлена шырэйшай групай відаў з высокай адноснай колькасцю, сярод якіх Pterostichus niger, Carabus hortensis, Calathus micropterus, Carabus arvensis, Pterostichus oblongopunctatus, тады як у забалочаных сасняках чарнічных асноўная доля адноснага багацця прыпадае на два віды – Pterostichus niger (47,25%) і Carabus hortensis (29,45%), большасць іншых відаў з’яўляюцца рэдкімі. Відавая разнастайнасць жужаліц па паказчыку індэкса Шэнана мае прамую значную залежнасць (р < 0,05) ад вышыні хмызнячкоў і рН, а таксама зваротную залежнасць ад праектыўнага пакрыцця хмызнячкоў.

1. . Ловчий, Н. Ф. Кадастр типов сосновых лесов БелорусскогоПоозерья / Н. Ф. Ловчий, А. В. Пучило, В. Д. Гуцевич. – Минск: Беларус. навука, 2009. – 194 с.

2. . Гельтман, В. С. Географический и типологический анализ лесной растительности Белоруссии / В.С. Гельтман. – Минск: Наука и техника, 1982. – 328 с.

3. . Цвирко, Р. В. Современное состояние и динамика сосновой формации подзоны грабово-дубово-темнохвойных лесов Беларуси / Р. В. Цвирко // Природные ресурсы. – 2011. – № 1. – С. 64–72.

4. Мазинг, В. В. Консорции как элементы функциональной структуры биоценозов / В. В. Мазинг // Тр. Моск. о-ва испытателей природы. – М., 1966. – С. 127–177.

5. . Литвинова, А. Н. Насекомые сосновых лесов / А. Н. Литвинова, Т. П. Панкевич, Р. В. Молчанова. – Минск: Навука i тэхнiка, 1985. – 152 с.

6. . Яхонтов, В. В. Экология насекомых / В. В. Яхонтов. – М., 1964. − 460 с.

7. . Sushko, G. Spatial distribution of epigeic beetles (Insecta, Coleoptera) in the “Yelnia” peat bog / G. Sushko // Balt. J. Coleopterol. – 2014. − Vol. 14, № 2. − Р. 151−161.

8. . Sushko, G. Diversity patterns of carabid beetle (Сoleoptera, Сarabidae) assemblages in the pine forest of Northern Belarus / G. Sushko, A. Lakotko, A. Miakinikova // Balt. J. Coleopterol. – 2020. – Vol. 20, № 2. – Р. 225–234.

9. . Лакотко, А. А. Вырубки линий электропередач в сосновых лесах – как местообитания жужелиц (Coleoptera, Carabidae) в Белорусском Поозерье / А. А. Лакотко, Г. Г. Сушко // Экология. БГУ. – 2021. – № 1. – С.15–28.

10. . Rainio, J. Ground beetles (Coleoptera: Carabidae) as bioindicators. / J. Rainio, J. Niemelä // Biodiversity and Conservation. – 2003. – № 12. – Р. 487–506.

11. Бузук, Г. Н. Методы учета проективного покрытия растений: сравнительная оценка с использованием фото площадок / Г. Н. Бузук, О. В. Созинов // Изв. Самар. науч. центра Рос. акад. наук. – 2014. – Т. 1, № 5 (5). – С. 1644–1649.

12. . McCune, B. Analysis of ecological communities. / B. McCune, J. B. Grace. – MjM Software Design, Gleneden Beach, 2002. – 98 р.

13. R Core Team. R: a language and environment for statistical computing. Version 4.0.5 [Electronic resource]. – Mode of access: http://www.R-project.org. – Date of access: 01.07.2023.

14. . Hammer, Ø. Past: paleontological statistics software package for education and data analysis / Ø. Hamme, D. A. T. Harper, P. D. Ryan // Palaeontol. Electron. – Vol. 4, iss. 1. – 2001. – P. 4–9.

15. Anne Chao’s Website (2020) iNEXT software [Electronic resource]. – Mode of access: http://www.chao.shinyapps.io/iNEXT. – Date of access: 21.08.2023.

16. . Sushko, G. G. Diversity and species composition of beetles in the herb-shrub layer of a large isolated raised bog in Belarus / G. G. Sushko // Mires and Peat. – 2017. – Vol. 19, № 10. – P. 1‒14.

17. . Sushko, G. Key factors affecting the diversity of sphagnum cover inhabitants with the focus on ground beetle assemblages in Central-Eastern European peat bogs / G. Sushko // Community ecology. – 2019. – Vol. 20, № 1. – P. 45‒52.